Trình duyệt của bạn đã tắt chức năng hỗ trợ JavaScript.
Website chỉ làm việc khi bạn bật nó trở lại.
Để tham khảo cách bật JavaScript, hãy click chuột vào đây!

MCMC ATI ENGLISH

10:31 EST Thứ tư, 08/12/2021

Tin tức MC - Người Mẫu Ca Sĩ NS Cải Lương DV Điện Ảnh - Kịch Nghệ DV Múa - Xiếc - Ảo Thuật Nghệ Nhân Tác Phẩm Nhạc Sĩ Họa Sĩ - Nhiếp Ảnh Văn Sĩ - Thi Sĩ Vang Bóng Nghệ Thuật NS Hát Bội - Hồ Quảng Diễn Viên Hài Song Ngữ Soạn Giả - Đạo diễn NS Tuồng - Bài Chòi

> KHÓI LỬA BIÊN THÙY 1 - 07/05/2019 10:32
Chúc vui Xem thêm

Yêu cầu: Trần Minh Thương
Người nhận: Minh Thương

Xem thêm

Tiêu điểm
Bình luận mới

Tin tức Con dâu trẻ của NSUT Thoại Miêu qua đời chưa đầy 2 năm cưới
MC - Người Mẫu MC Việt Thảo gặp gỡ độc giả Người Việt Online
NS Cải Lương Nghệ sĩ Bạch Tuyết viết về những đồng nghiệp - Kỳ 2: "Ngọn sóng thần" Hùng Cường
Tin tức CHUÔNG VÀNG VỌNG CỔ 2016 & VỌNG CỔ ONLINE 2016 : THỂ LỆ CUỘC THI
NS Cải Lương Cô đào Phương Hồng Thủy: Người ta đi biển có đôi, còn mình thì...

» Tin Tức » Soạn Giả - Đạo diễn

Nghệ sĩ Thanh Thủy: Phụ nữ "giết" đàn ông bằng nước mắt

Tham gia chương trình "Có hẹn lúc 22 giờ" (phát sóng trên kênh HTV9), nghệ sĩ Thanh Thủy khẳng định "phụ nữ giỏi lại còn biết sử dụng nước mắt thì đàn ông chỉ có "chết".

Xem tiếp...

Gửi bài viết qua email
In ra
Lưu bài viết này

Soạn giả Điêu Huyền: Những nốt nhạc Mùa xuân

Đăng lúc: Thứ hai - 13/08/2018 13:16 - Đã xem: 1366

Soạn giả Điêu Huyền: Những nốt nhạc Mùa xuân

Những ai sinh ra và lớn lên tại miền Nam, có tâm hồn đam mê nghệ thuật cải lương đều không thể không biết đến các vở: Tiếng hò sông Hậu, Khách sạn Hào Hoa, Tìm lại cuộc đời, Ánh lửa rừng khuya, Cây sầu riêng trổ bông, Kiếp chồng chung… trên sân khấu đoàn cải lương Sài Gòn II, 284 ngày nào.

Những vở diễn này đã đưa tên tuổi của nghệ sĩ: NSND Diệp Lang, NSƯT Mỹ Châu, Giang Châu, Thanh Tuấn, NS Ngọc Bích, cố NS Tô Kiều Lan, NS Hồng Nga, Tuấn Thanh, NSND Lệ Thủy, NSƯT Nam Hùng, Tô Kim Hồng, cố NS Tư Rọm… nổi tiếng và in sâu trong lòng của khán giả mộ điệu.

Chất Nam Bộ làm nên những tác phẩm bất hủ

Giới nghệ sĩ thường gọi soạn giả Điêu Huyền bằng cái tên thân mật chú Sáu Điều. Lúc sinh thời, ông nổi tiếng là người khó tính nhưng rất “mát tay” khi đưa tên tuổi của các nghệ sĩ trở thành “thương hiệu” với vở diễn của ông. Năm ông mất (1983), có rất nhiều nghệ sĩ tên tuổi đến viếng và khóc thương.

Theo đạo diễn sân khấu, NSND Huỳnh Nga - người đã dàn dựng rất nhiều kịch bản của Điêu Huyền trên sân khấu Sài Gòn II thì Điêu Huyền là một tác giả tâm huyết với sân khấu và diễn viên, luôn tạo cho diễn viên mảnh đất tốt để diễn. Những kịch bản của Điêu Huyền được khán giả bình dân rất yêu thích, khi đã xem thì nhớ mãi, nhớ cả từng cái tên của nhân vật đậm chất bình dân như: cô Lài, anh Chơn, anh Thừa, Hội Đồng Dư… NSƯT Giang Châu cho biết: “Khán giả xem xong vở đều cảm thấy nhẹ lòng khi ra về bởi người xấu, kẻ ác bị trừng phạt hoặc tạo điều kiện cho họ hồi tâm; người thiện người tốt được cứu, được giải oan. Chú sáu viết kịch bản theo cấu trúc có kết cục vui vẻ, và một thời từng bị cho là cũ kỹ, sáo mòn, là “nhà quê”. Nhưng cái “nhà quê” ấy cho đến bây giờ khi được dàn dựng lại trên sân khấu hay truyền hình vẫn làm nức lòng khán giả… Ông đã tạo nên vở “Tiếng hò sông Hậu” đầm ấm, hào hùng khí phách Nam bộ”.

Vâng, những câu hát đối đáp trong vở này gắn liền với trai làng, gái quê trên đồng ruộng của Nam bộ: “Thấy em gái Ba Xuyên ngồ ngộ/ Muốn cùng ai thổ lộ đôi lời/ Chứ cấy cày cực lắm em ơi/ Hãy theo anh về vườn ăn trái… ơ hò ơ”. Ngay khi còn là một soạn giả rất có uy, nhưng bất cứ ông về cộng tác với đoàn nào thì từ diễn viên cho đến nhân viên hóa trang, anh em hậu đài, soát vé đều yêu mến. NSƯT Mỹ Châu đã từng kể: “Chú Sáu vẫn có thói quen quan tâm chăm sóc các bạn công nhân hậu đài, đội quân thầm lặng góp phần mang lại thành công cho sân khấu. Ông dặn dò các nghệ sĩ chúng tôi muốn biết mình diễn hay hoặc dở thì cứ hỏi “đội quân” này. Hay thì họ khen hay, dở “tụi nó” chê chứ không biết lấy lòng đâu. Chú Sáu sống rất giản dị, từ lời nói đến con người của chú mang đậm chất miền Tây, chú mang cái chất đó vào những tác phẩm của mình một cách rất tinh tế”.

Qua những tác phẩm của ông đã làm nổi bật lên một nhân cách lớn, một tinh thần cần cù, lao động nghệ thuật không biết mệt mỏi. Tư tưởng yêu nước trong các vở tuồng của ông là kết tinh từ truyền thống gia đình: Tham gia cách mạng từ những năm 40, nên ông đã sớm tiếp thu tư tưởng yêu nước, tiến bộ.

Sống một cuộc đời thong dong

Khi sân khấu VTV tái dựng các vở của soạn giả Điêu Huyền. Đông đảo khán giả xem màn ảnh nhỏ rất ngưỡng mộ tài năng của ông. Tuy ông đã không còn tại thế, nhưng trong giới sân khấu cải lương và công chúng, mọi người vẫn nhớ cái ơn của ông. Ông đã thật sự sống một cuộc đời đáng sống khi nối tiếp, thừa hưởng những tinh hoa của các bậc tiền bối cải lương như Nguyễn Trọng Quyền, Trần Hữu Trang, Năm Châu… và đã trao lại cho những thế hệ sau ông không chỉ kinh nghiệm, tài năng, tác phẩm mà còn là tấm gương của một nhân cách sáng ngời lòng yêu nước, thương dân, yêu nghề, trân trọng nghề. Ông đã mở đường, trở thành người anh, người cha nuôi có công dẫn dắt, rèn luyện, tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều nghệ sĩ trở thành tên tuổi sáng chói trong lĩnh vực sân khấu cải lương sau này.Năm 16 tuổi, NSND Bạch Tuyết bước vào nghệ thuật cải lương. Chính soạn giả Điêu Huyền là người đã tới xin ba của nghệ sĩ Bạch Tuyết cho chị theo gánh hát Kiên Giang do một doanh nghiệp nổi tiếng, yêu nghệ thuật dân tộc, ở Kiên Giang lúc bấy giờ thành lập. Vai cô lái đò trong vở Lá thắm chỉ hồng của soạn giả Điêu Huyền đã giúp Bạch Tuyết trở thành đào chánh của gánh hát cải lương từ đó. Theo NSND Bạch Tuyết, cho đến bây giờ chị vẫn còn ảnh hưởng ở ông cách viết tuồng, cấu trúc, lời văn… để vở tuồng đi vào lòng người với những nhân vật sinh động. Còn NSND Diệp Lang cũng được ông dạy rất nhiều điều về chữ Đức và sự khiêm tốn. Nói về phương pháp dạy nghề của Điêu Huyền, NSND Diệp Lang đã từng kể, soạn giả Điêu Huyền không đơn giản là “cầm tay chỉ việc” mà cách truyền đạt và “thị phạm” theo cách riêng của ông. Người học trò - trước hết là một diễn viên đang học làm nghề, cứ tự chọn lọc, nắm bắt và xử lý theo khả năng, mục đích của mình. Tôi tự cho phép mình trở thành học trò của soạn giả tài đức này. Có thể ông chưa bao giờ cho tôi điểm cao, nhưng thành tích học tập lớn nhất mà tôi có được chính là vốn nghề, vốn sống được bồi đắp nên nhờ cái nhân cách làm người thanh cao, nhân hậu của người đi trước. Thời còn ở đoàn cải lương 284, NSND Diệp Lang dàn dựng vở “Kiếp chồng chung” của soạn giả Điêu Huyền đã kéo khán giả đến rạp suốt hai năm dài với sự góp mặt của: NSND Lệ Thủy, Thanh Tòng, Diệp Lang, NSƯT Nam Hùng, Thoại Miêu, Thanh Nguyệt, NS Hữu Tài, Quốc Nhĩ, Trần Thanh. Nội dung đề cập đến chuyện thê thiếp của cánh đàn ông, viện lý do vợ chỉ sinh con gái để “sắm” vợ lẻ kiếm con trai. Hậu quả là tán gia bại sản, vợ điên, con mù đi xin ăn; người chồng người cha lâm cảnh tội tù. Chuyện chẳng mới mẻ, song ngòi bút tài ba của soạn giả đã kiến tạo những tình tiết sôi động với tiết tấu nhanh. Thời gian gần đây, Nhà hát Truyền hình của VTV3 cùng đạo diễn NSND Trần Ngọc Giàu đã dàn dựng lại một số kịch bản cải lương kinh điển của Điêu Huyền phát sóng trực tiếp: Khách sạn hào hoa, Ánh lửa rừng khuya, Tìm lại cuộc đời… với sự tham gia của một đội ngũ nghệ sĩ như: NSƯT Thanh Ngân, Phượng Hằng, Trọng Phúc, Kim Tiểu Long, Hữu Quốc, NS Linh Trung, Trung Dân… được khán giả, đặc biệt là khán giả ở nông thôn đón nhận nồng nhiệt.

Có thể nói, soạn giả Điêu Huyền là một trong những nhân cách nghệ thuật lớn đầy tài hoa bên cạnh các ngòn bút cả đời theo nghiệp Tổ như: Hà Triều - Hoa Phượng, Thu An, Hoàng Khâm, Nhị Kiều, Quy Sắc… ông là cung đàn trỗi lên những nốt nhạc mùa xuân vĩnh cửu trong lòng yêu mến của biết bao thế hệ nghệ sĩ, khán giả yêu sân khấu kịch hát dân tộc.

Soạn giả Điêu Huyền tên thật là Phạm Văn Điều, sinh năm 1913 tại xã Nhơn Ái, huyện Châu Thành (nay là xã Nhơn Nghĩa, huyện Châu Thành A) Cần Thơ. Là con thứ chín trong một gia đình đông anh em, có truyền thống cách mạng. Tư tưởng yêu nước trong các vở tuồng của ông là kết tinh từ truyền thống gia đình. Tham gia cách mạng từ những năm 1940 nên ông đã sớm tiếp thu tư tưởng yêu nước, tiến bộ. Từ khi còn là học sinh Trường Trung học Cần Thơ, ông đã yêu thích nghệ thuật cải lương. Soạn giả Kiên Giang - Hà Huy Hà cho biết trong kháng chiến chống Pháp, ông đã tập tành sáng tác được 3 vở: Thiếu nhi thời loạn, Mười năm gian khổ, Chim Việt cành Nam. Sự nghiệp sáng tác của ông chín muồi nhất là từ năm 1954 đến 1983 (năm ông mất) với gần 20 vở tuồng.

Ông đã từng nói: “Người làm nghệ thuật muốn đi theo chính quy phải yêu quý nghề nghiệp của mình như yêu quý từng giọt máu mang sự sống mầu nhiệm đang chảy triền miên trong cơ thể của chính mình”.

Bài và ảnh: Quân Thạch / tạp chí SK

Liquid Web Managed Cloud Hosting: Starting at $99/mo

Trong giới nghệ sĩ cải lương trước năm 1975, nhiều người thường gọi soạn giả Điêu Thuyền là “Thầy Điêu Thuyền” hoặc “Ba Chín” bằng thái độ trân trọng và thân thương; bởi ông không chỉ có những đóng góp đáng kể cho Sân khấu Cải lương nói chung, riêng nhiều nghệ sĩ biểu diễn được ông nâng đỡ nghề nghiệp và cả tình thương như gia đình.

Đặc biệt, những nghệ sĩ từng đạt Giải Thanh Tâm hẳn không quên những lời đông viên nhắc nhở của ông, khi ông đại diện giới trao giải. Khi tôi làm báo chuyên nghiệp thì rất tiếc không được một lần gặp soạn giả Điêu Thuyền, nhưng qua tài liệu và nghe nhiều nghệ sĩ kể lại, tôi rất ngưỡng mộ tài nghề cả nhân cách của soạn giả Điêu Thuyền.

Vì thế tôi viết chân dung ông bằng lòng trân trọng và ngưỡng mộ qua tư liệu và lời kể của NSUT Ánh Hồng, người mà được ông trao Giải Thanh Tâm năm 1962.

Thời đó, Cần Thơ từng mệnh danh là thủ phủ của miền Tây Nam Bộ, cũng là một địa chỉ nổi tiếng về Đờn ca tài tử, mà quê soạn giả Điêu Thuyền là một trong những hạt nhân tiêu biểu cho phong trào lúc bấy giờ. Cần Thơ còn sản sinh nhiều nghệ sĩ lớn như NSND Nguyễn Phương Danh (Tám Danh), Cô Năm Cần Thơ, soạn giả Mộc Quán-Nguyễn Trọng Quyền,

Soạn giả Điêu Thuyền cũng là một trong những cánh chim đầu đàn trong làng soạn giả Cải lương, ông là Thầy tuồng có trên dưới 40 tác phẩm, có thể từ những kịch bản trước 1975 như: Thiếu nhi thời loạn, Chén pháo Chí Linh, Giải phóng Thăng Long thành… Sau năm 1975, ông có kịch bản hay để đời như: Ánh lửa rừng khuya, Tìm lại cuộc đời (viết chung Hoàng Khâm và Huy Lam),

Khách sạn Hào Hoa (viết chung Trần Hà), Tiếng hò sông Hậu… Tác phẩm của ông bao giờ cũng phản ánh đời sống hiện thực về một giai đoạn lịch sử nhất định, mô tả những sự kiện có tính quy chiếu về thời gian và không gian, số phận nhân vật là những con người hiện thân của cuộc sống trong bối cảnh đất nước.

Từ văn chương Cải lương đến xây dựng tính cách nhân vật, soạn giả Điêu Thuyền chắt lọc một cách rất tinh tế. Ca từ luôn gắn với tâm lý và trạng thái nhân vật; nhiều nhân vật trở thành hình tượng nghệ thuật tiêu biểu cho một lớp người nào đó trong một giai đoạn xã hội nhất định.

Khi sân khấu Cải lương từ sau Giải phóng đi vào chính quy-chuyên nghiệp hơn, những nhân vật trong các tác phẩm của soạn giả Điêu Thuyền được các đạo diễn và diễn viên thổi hồn vào trở thành những hình tượng nhân vật của Cải lương bất tử. Một Trần Hùng, Jackly Hương, Huy Bình, Lính Tám… (Tìm lại cuộc đời), một Hội đồng Dư, Chơn, Cô Lài (Tiếng hò sông Hậu), Trung và Hiếu (Khách sạn Hào Hoa)… đã có sức mãnh liệt trong lòng khán giả một thời.

Qua mỗi số phận nhân vật của ông khiến người ta lại soi rọi ngoài đời để suy ngẫm về câu chuyện thái thế tình đời, so sánh sự đối lập giữa thiện-ác, chính nghĩa-hung tàn… và từ đó đem lại cho khán giả một sự tẩy rửa tính thẩm mỹ và nhân văn hơn. Nội dung và tư tưởng tác phẩm của soạn giả Điêu Thuyền bao giờ cũng sáng tỏ, cấp độ nhận thức người xem cỡ nào cũnh hiểu thấu về lòng yêu nước, cảm thông chia sẻ với người dân bị áp bức, với những số phận trái ngang, nghiệt ngã…

Ngoài tài nghề sáng tác, soạn giả Điêu Thuyền còn là giám đốc kỹ thuật cho nhiều đại ban Cải lương trước 1975, riêng trong đó có gánh Cải lương Kiên Giang mà NSND Bạch Tuyết không thể nào quên. Đó là gánh Cải lương đầu tiên chị Bạch Tuyết khởi nghiệp và được soạn giả Điêu Thuyền giới thiệu và nhận chị làm con nuôi từ đó.

Soạn giả Điêu Thuyền có phong cách sống giản dị dễ hòa nhập với nhiều người, ông biết nhìn người, thông cảm và sẻ chia hoàn cảnh. Khi nghệ sĩ gặp khó khăn là ông sẵn lòng giúp với khả năng ông có thể, đặc biệt là không đố kỵ tài năng và ai cũng được ông coi trọng. Đó là nhân cách và tư duy của một nghệ sĩ lớn đúng nghĩa, chính vì thế mà nhiều người trong giới quý trọng ông, xem ông là Thầy của nghề nghiệp, tình thương yêu và tấm lòng nhân hậu của người cha.

Nguồn: conhacquehuong.com

Nguồn tin: tcgd theo HSKVN

Từ khóa:

soạn giả, điêu huyền, tiếng hò sông hậu, bạch tuyết, mỹ châu

Đánh giá bài viết