\n
21:20 -08 Thứ hai, 18/03/2024
hình music online

Tin mới nhất

Đăng Nhập - Đăng Ký

qua tang

> KHÓI LỬA BIÊN THÙY 1 - 07/05/2019 06:32
Chúc vui Xem thêm
Yêu cầu: Trần Minh Thương
Người nhận: Minh Thương

Thống kê truy cập

Đang truy cậpĐang truy cập : 61


Hôm nayHôm nay : 14097

Tháng hiện tạiTháng hiện tại : 229231

Tổng lượt truy cậpTổng lượt truy cập : 12028910

Trang nhất » Tin Tức » NS Hát Bội - Hồ Quảng

Nghệ sĩ hát bội không độc hành

Đăng lúc: Thứ bảy - 28/11/2015 22:23 - Đã xem: 2416
NSND Đinh Bằng Phi

NSND Đinh Bằng Phi

Cả đời cống hiến không mệt mỏi cho bộ môn nghệ thuật hát bội, niềm vui lớn nhất của NSND Đinh Bằng Phi là truyền dạy được nghề cho hậu thế

NSND Đinh Bằng Phi là nghệ sĩ hát bội tài danh thuộc hàng quý hiếm của đất Nam Bộ. Ông có 60 năm tuổi nghề, vượt qua biết bao thăng trầm, sóng gió của cuộc đời và của nghề nhưng ngọn lửa đam mê nghệ thuật hát bội trong ông đến nay vẫn rực cháy.

Người “ngoại đạo”

Tự xem mình là người “ngoại đạo” đến với nghề, ông trải qua nhiều thử thách, thậm chí cả sự cấm kỵ của gia đình.

NSND Đinh Bằng Phi kể rằng từ nhỏ ông mê truyện Tàu, mê xem hát bội, tập sáng tác truyện ngắn, kịch bản tuồng hát bội từ những năm còn học trung học, đã có nhiều tác phẩm được đăng báo, được dàn dựng và phát trên sóng phát thanh... Khi làm thầy giáo dạy các môn văn, sử, địa, ông lại thích tìm hiểu về nghệ thuật hát bội, nên cứ lao vào dàn dựng nhiều trích đoạn hát bội tuồng lịch sử, dã sử cho học sinh và giáo viên. Ông tự hỏi sao mình không cố gắng làm mới hát bội, vậy là bắt tay dịch một số tác phẩm truyện ngắn tiếng Pháp, rồi chuyển thể sang hát bội. Gia đình ông biết việc này nên ngăn cấm ông. Ba ông còn nói: “Muốn thêm của thì sắm cày. Muốn đi ăn mày thì lập gánh hát bội”. “Cha tôi cấm nhưng tôi vẫn theo. Bây giờ có điều kiện, tôi lại không tìm cách đi gieo hạt giống đam mê hát bội trong giới trẻ?” - NSND Đinh Bằng Phi nói.

 

NSND Đinh Bằng Phi
NSND Đinh Bằng Phi

 

NSND - đạo diễn Huỳnh Nga cho biết: “Thời đó ít người trẻ Phi am tường Hán học, biết cổ văn và biết nhiều điển tích như anh, nên từ năm 1969, anh Phi được mời giảng dạy và làm chủ nhiệm lớp Hát bội - Trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn, nay là Nhạc Viện TP HCM, sau đó anh được bầu làm thư ký Hội Khuyến lệ cổ ca Sài Gòn (1969-1975), được mời làm giảng viên Trường Đại học Văn khoa - TP Cần Thơ về nghệ thuật sân khấu cổ Việt Nam (niên khóa 1974-1975)... Năm 1971, anh lập Ban Hát bội Đinh Bằng Phi, quy tụ nhiều nghệ sĩ trẻ có tiềm năng: Kim Thanh, Ngọc Khanh, Ngọc Dung, Xuân Quan... Bây giờ, họ đều là những tên tuổi của hát bội TP HCM. Anh đã cống hiến cho khán giả hàng loạt vở tuồng dài, đặc sắc được chỉnh lý, làm nhẹ đi những thuật ngữ vốn nặng về Hán ngữ, như: “Giang tả cầu hôn”, “Sự tích Trần Huyền Trang”, “Cánh tay Vương Tá”, “Trưng Nữ Vương”...

“Bằng các tác phẩm của mình, tôi muốn dung hòa giữa nghệ thuật có tính ước lệ cao, những động tác cách điệu, cách nói lối, ca ngâm đầy âm sắc với ngôn ngữ Hán văn và những cách thể hiện được gia giảm nhẹ nhàng hơn, nói một cách nào đó như “cách tân” để hát bội dễ xem hơn, dễ hiểu hơn” - NSND Đinh Bằng Phi nói.

Truyền lửa yêu tuồng cho giới trẻ

Câu hỏi lớn nhất của đời ông vẫn là làm sao truyền được lửa yêu nghề, lửa yêu tuồng cho giới trẻ. Gần chạm tuổi 80, ông không còn sức đứng trên sân khấu nhưng hàng chục năm qua vẫn cần mẫn với công việc truyền thụ kiến thức nghệ thuật hát bội cho thế hệ trẻ. Tính đến nay, đã có 100 diễn viên trẻ theo học môn nghệ thuật này của ông và hứa sẽ bám nghề, khẳng định tài năng, “đặng sau này tiếp bước thầy Phi giữ lửa cho tuồng” như lời họ tâm sự.

Ông đã viết giáo trình giảng dạy nghệ thuật hát bội, có công trình nghiên cứu độc đáo về quá trình hình thành và phát triển nghệ thuật hát bội phương Nam. Tất cả đều xuất phát từ cái tâm muốn ngọn lửa yêu tuồng được thắp lên trong giới trẻ. Hiện ở trụ sở Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TP HCM có 29 diễn viên trẻ đang được đào tạo căn bản, để từ đó đào sâu cách diễn, cách dựng hát bội theo giáo trình ông viết. Ông bỏ công từ 10 năm qua để nghiên cứu và dần dần trả lời được những câu hỏi éo le của nghề nghiệp mà mình theo đuổi, những điều tưởng chừng nghịch lý nhưng lại hết sức căn cơ trong việc định hình niềm đam mê.

 

NSND Đinh Bằng Phi (bìa phải) trong chương trình “Sân khấu học đường” do Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TP HCM tổ chức
NSND Đinh Bằng Phi (bìa phải) trong chương trình “Sân khấu học đường” do Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TP HCM tổ chức

 

Ông đã lao vào công việc giảng dạy, bất chấp sức khỏe, vẫn ngày đêm tìm kiếm những nét mới cho môn nghệ thuật này. Ông đã dùng những thuật ngữ dễ tiếp cận nhất để chỉ cho các diễn viên trẻ thấy nghệ thuật hát bội đặc sắc ở lối diễn, bước đi, điệu roi, ánh mắt, hóa trang, phục trang, võ thuật..., rồi qua những khóa đào tạo, ông đã tìm được những diễn viên trẻ mê hát như ông ngày xưa.

Trao vai diễn lại cho lớp kế thừa

Hơn 26 năm (từ 1977-2003), NSND Đinh Bằng Phi cộng tác với Đoàn Hát bội TP HCM (nay là Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TP HCM) và từ năm 2010 đến nay, ông vẫn tham gia công tác đào tạo cho nhà hát này. Nhiều nghiên cứu sinh từ các nước Pháp, Mỹ, Anh, Hà Lan tìm hiểu về hát bội đã tìm đến ông.

Sự nghiệp nghệ thuật của ông đã có trên 30 nhân vật từ vai kép văn, lão văn có tính cách hiền, trung quân, quan văn, đến các vai vua nhu nhược, mềm yếu...

Trong đó, thành công và ấn tượng nhất là các vai: Tử Trình (vở “Sơn Hậu”), Tư Đồ (“Phụng Nghi Đình”), Triệu Khuôn Dẫn (trong 2 vở “Trảm Trịnh Ân” và “Lưu Kim Đính”), Trần Nhân Tôn (“Sát Thát”)... Những vai diễn đó hiện nay ông đã trao lại cho dàn diễn viên trẻ. Nghệ sĩ Thành Tây tâm sự: “Thầy Phi dạy tôi nhiều kinh nghiệm. Lòng tận tụy của thầy đã cho tôi ý chí vượt khó để cùng giữ lửa yêu tuồng”.

Sau NSND Năm Đồ (bà ngoại NSƯT Tú Sương) và NSND Thành Tôn (cha của NSƯT Thành Lộc), ông là  nghệ sĩ thứ ba trong làng hát bội TP HCM được vinh dự nhận danh hiệu NSND do nhà nước phong tặng, mà không phải đong đếm bằng HCV, HCB qua các kỳ hội diễn.

 

“Nhà hát bội học” hiếm hoi

“Chính vì nhận thức rõ khoảng cách của một nghệ sĩ “tay ngang” đến với nghề hát bội, nên anh Phi đã tận tâm tận lực học hỏi, tiếp xúc với nhiều nghệ nhân, nhà nghiên cứu nổi tiếng như: Huỳnh Khắc Dung, Mai Thọ Truyền, Trần Văn Hương, Vương Hồng Sển, Nguyễn Văn Quý và các nghệ sĩ tài danh: Ba Út, Năm Đồ, Hai Nhỏ, Năm Sa Đéc, kép Hữu Thoại, Minh Tơ, Thành Tôn...; trao đổi, nghiên cứu để xóa dần khoảng cách. Anh Phi đã trở thành một pho tự điển sống, góp công lớn trong việc đúc kết một cách có hệ thống niêm luật, kỹ năng, trình thức biểu diễn của hát bội. Và anh ấy đang làm công việc có ích, đó là nhân rộng những pho tự điển ấy để không bị mai một” - NSND Viễn Châu nói.

NSƯT Ngọc Nga (Phó Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật Hát bội

TP HCM) cho biết: “Ông còn góp phần đưa hát bội đến gần công chúng trẻ. Từ năm 2000-2013, ông đưa nghệ thuật hát bội đến trường học, cổ xúy hát bội bằng việc thuyết minh, phân tích, giảng dạy về cái đẹp của nghệ thuật hát bội. Hiện nay ông vẫn đi dạy, nói chuyện chuyên đề, tham gia hội thảo, để những vốn quý của ông truyền thụ đến lớp trẻ, ông là một nhà “Hát bội học” hiếm hoi của đất phương Nam”.

 

Bài và ảnh: Thanh Hiệp

Nguồn tin: tcgd theo NLĐ
Đánh giá bài viết
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Ý kiến bạn đọc

Mã an toàn:   Mã chống spamThay mới     

 

CHUYỂN ĐẾN WEBSITE...

QUY DUY TRI TRANG WEB

Share mạng xã hội

Tin ngẫu nhiên

Huy Khánh run vì cảnh nóng với bạn diễn kém 21 tuổi, phủ nhận đổ vỡ hôn nhân

Huy Khánh nói run khi được giao đóng cảnh nóng với diễn viên gọi mình là 'chú'. Anh từng tránh nhiều cảnh nhạy cảm vì muốn giữ hình ảnh với gia đình.

 

Thù lao diễn viên xiếc vẫn 200.000 đồng/buổi, NSND Phi Vũ chạnh lòng

So với các ngành nghề khác, nghệ sĩ xiếc vẫn đang chịu sự bất cập do chịu sự chi phối của quy định, tiền bồi dưỡng cho nghệ sĩ, diễn viên xiếc không vượt quá 200.000 đồng là điều khiến NSND Phi Vũ chạnh lòng.

 

Vì sao NSƯT Trinh Trinh có duyên với vai Bùi Thị Xuân

Trong vở kịch sử Việt "Tình sử Thăng Long" vừa diễn tại Nhà hát Bến Thành, NSƯT Trinh Trinh đã có những lớp diễn đầy cảm xúc với vai Bùi Thị Xuân. Cô tâm sự đó là duyên số gắn kết cô với nhân vật lịch sử này.

 

NSƯT Tú Sương, Trinh Trinh tạo điểm nhấn nổi bật cho vở "Xuân về trên đất Thăng Long"

Giữa những sàn diễn sáng đèn với vở tuồng dựa theo lịch sử Trung Quốc, thì Đồng Ấu Bạch Long dưới sự đầu tư của ông bầu Huỳnh Anh Tuấn đã ra mắt vở sử Việt "Xuân về trên đất Thăng Long" tại Nhà hát Nụ cười (Cung Văn hóa Lao động TP HCM).

 

Tiến sĩ cải lương đầu tiên của VN: U80 mỗi ngày vẫn dành 4 tiếng học ngoại ngữ

Tiến sĩ cải lương đầu tiên của Việt Nam - Bạch Tuyết từng 3 lần tự tìm đến cái chết, sau khi kết thúc 2 cuộc hôn nhân, bà lựa chọn cuộc sống "độc thân vui vẻ".

 

Lệ Thủy, Tú Trinh, Công Ninh yêu bếp cơm chay "Lòng tốt quanh ta"

Các nghệ sĩ tham gia ca cảnh "Lòng tốt quanh ta" đã hẹn một ngày không xa sẽ đến thăm bếp cơm chay 0 đồng của cụ Hồng, cụ My.

 

Nghệ sĩ Ngân Tuấn nâng đỡ con trai cố NSƯT Chiêu Hùng nối nghiệp cha

"Ngũ hổ tướng" của sân khấu cải lương tuồng cổ gồm: Ngân Tuấn, Khánh Tuấn, Chiêu Hùng, Trọng Nghĩa và Chí Linh. Trong số này, chỉ có con trai của cố NSƯT Chiêu Hùng là theo nghề diễn viên.

 

Vì sao Anh Thư từng ngừng diễn xuất?

Mỹ nhân màn ảnh, siêu mẫu Anh Thư tái xuất màn ảnh nhỏ với vai cùng tên trong phim "Hoa vương". Vai diễn mang về cho cô tình yêu thương của khán giả, giúp cô vào tốp 5 vòng bầu chọn Giải Mai Vàng lần thứ 29-2023.

 

30 năm ngọt bùi cùng Bông Lúa Vàng

Bông Lúa Vàng là một giải thưởng danh giá trong làng nghệ thuật cải lương, đến nay đã được 30 năm hoạt động, tuyển chọn không biết bao nhiêu giọng ca hay, đẹp, lạ cho bộ môn cải lương.

 

Cuộc đời thăng trầm của danh ca Mộc Lan

Giữa thập niên năm 1950, tại Sài Gòn, danh ca Mộc Lan cùng với Kim Thước và Châu Hà đã tạo nên những giọng ca vang bóng một thời. Trong đó, nữ danh ca Mộc Lan được đánh giá là người tài sắc vẹn toàn, nhưng có cuộc đời chìm nổi, truân chuyên nhất.

 

Nghệ sĩ tuồng cổ Xuân Thu qua đời

Bà là con gái út của nghệ nhân Minh Tơ, em ruột của cố NSND Thanh Tòng. Tham gia đoàn đồng ấu Minh Tơ từ nhỏ, bà là cô đào đa dạng, diễn nhiều loại vai trên sân khấu tuồng cổ.

 

Đạo diễn Hoàng Nhật Nam: Nên rà soát để các cuộc thi hoa hậu uy tín, nghiêm túc

Tại Hội nghị toàn quốc về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam ngày 22-12, đạo diễn Hoàng Nhật Nam chia sẻ rằng ông và các cộng sự ở Công ty Sen Vàng "lỗ tiền bạc nhưng lời văn hóa".

 

Đan Trường bất ngờ xuất hiện trong phim Tết 2024

Trailer mới nhất của Gặp lại chị bầu hé lộ sự góp mặt của ca sĩ Đan Trường; Khả Như không sợ bị so sánh với bạn diễn; Á quân Ca sĩ mặt nạ hát nhạc phim Yêu trước ngày cưới; Bùi Lan Hương tiếp tục có duyên với nhạc phim… là những tin tức điện ảnh mới nhất, nổi bật.

 

Bí quyết "trẻ mãi không già" của vợ nhạc sĩ Tô Chấn Phong - ca sĩ Khánh Hà

Dù đã bước vào độ tuổi "thất thập cổ lai hy" nhưng ca sĩ Khánh Hà, vợ nhạc sĩ Tô Chấn Phong, vẫn khiến khán giả "ngất ngây" bởi diện mạo trẻ hơn tuổi như "cải lão hoàn đồng".

 

Nhạc sĩ Đài Phương Trang nói về việc ca sĩ hát 'Người yêu cô đơn' sai lời

Tối 22.11, các nhạc sĩ gạo cội của làng nhạc Việt như Giao Tiên, Đài Phương Trang, Nguyễn Vũ, Bảo Thu và Mạnh Quỳnh cùng góp mặt trong buổi công bố đêm nhạc Tìm nhau trao yêu thương.

 

Nghệ sĩ Lệ Thủy xúc động khi gặp lại nghệ sĩ Thành Được

Phút giây hội ngộ sau nhiều năm của hai danh ca Lệ Thủy- Thành Được đã là khoảnh khắc đáng nhớ trong đời của họ. NSND Lệ Thủy tâm sự về cuộc gặp gỡ đầy xúc động này