Trinh Trinh, Tú Sương, Xuân Trúc tạo dấu ấn đẹp cho "San Hậu"

 

Tối 10-6 tại Nhà hát Trần Hữu Trang, không khí sân khấu cải lương bỗng chốc bừng sáng với vở diễn "San Hậu" – tác phẩm tuồng cổ trứ danh của Đào Tấn, được phục dựng dưới hình thức cải lương tuồng cổ bởi đạo diễn trẻ Trần Quỳnh Anh, biên tập kịch bản Bạch Tố My. Đây không chỉ là một cuộc hồi sinh đầy bản lĩnh của một kịch bản kinh điển, mà còn là cột mốc báo cáo thành quả học tập của một nữ đạo diễn trẻ đã bước ra từ ghế giảng đường với khát vọng gìn giữ và làm mới tác phẩm được xem là di sản sân khấu Tuồng.

"San Hậu" từ lâu đã là một kiệt tác trong kho tàng nghệ thuật sân khấu truyền thống Việt Nam, từng được trình diễn ở nhiều loại hình như hát bội, cải lương, chèo… nhưng vẫn giữ nguyên giá trị cốt lõi về bi kịch vương quyền, sự giằng xé giữa đạo và đời, giữa quyền lực và nhân nghĩa.

Cô đã được các giảng viên như: NSƯT Đức Hải, NSƯT Cao Đức Xuân Hồng, NSND Giang Mạnh Hà (khóa K8B) đặt nền móng kỹ thuật và đặc biệt NSƯT Bạch Long chính là người truyền cho cô lửa nghề và tinh thần tuồng cổ – một ngọn lửa mà cô đã giữ trọn trong vai trò đạo diễn và cả trên sân khấu, dưới nghệ danh Bạch Tú My.

Điểm sáng rực rỡ nhất của đêm diễn là dàn nghệ sĩ kỳ cựu trong lĩnh vực tuồng cổ cải lương – những gương mặt như NSƯT Trinh Trinh, NSƯT Tú Sương, nghệ sĩ Xuân Trúc, Trọng Nhân, Lý Kiều Hạnh… đã thể hiện sự điêu luyện trong từng động tác vũ đạo, từng lớp diễn nội tâm. 

Khán giả say đắm qua nét diễn của NSƯT Tú Sương (vai Tạ Ngọc Dung), vừa mang tính nổi loạn, vừa đằm thắm nhận ra lỗi lầm của mình, ánh mắt, thần thái khiến người xem nao lòng. NSƯT Trinh Trinh diễn xuất tuyệt vời vai Tạ Nguyệt Kiểu, một bà hoàng nhận diện những điều thiện – ác, để chọn con đường tu hành giải thoát nghiệp chướng của các em. 
Vì họ tham quyền, tàn ác nên bi kịch đẫm máu xảy đến với dòng họ Tạ. Nghệ sĩ Xuân Trúc thừa hưởng sáng tạo trong phong cách ca diễn của cố NSND Thanh Tòng, nên anh diễn rất bản lĩnh vai Phàn Định Công. Cả ba xuất hiện đều được khán giả cổ vũ nồng nhiệt.

Cấu trúc vở diễn được đạo diễn trẻ xử lý mạch lạc, tuy vẫn còn nhiều lớp diễn quá dài, nếu cắt bỏ phần lê thê sẽ gọn hơn. Những đoạn cao trào như cảnh loạn triều, đoạn xử án, màn đăng cơ… đều được dàn dựng công phu, phối hợp nhịp nhàng giữa âm nhạc, ánh sáng, trang phục và hình thể.

Không chỉ có nghệ sĩ kỳ cựu, sự xuất hiện của các diễn viên trẻ như: Trọng Nhân, Diệp Duy, Hồng Quyên, Đổng Tường, Sơn Minh, Lý Trung Cương, Hạ Nắng, Tấn Đạt, Vũ Hùng, Hà Mỹ Anh, Như Ý, Đăng Quang, Thanh Dư… cho thấy hướng đi bền vững khi kết nối giữa các thế hệ. Vở diễn trở thành "sân khấu truyền nghề" đúng nghĩa, vừa là bài học sống động, vừa là nơi thử lửa đẳng cấp cho lớp nghệ sĩ kế thừa. Đặc biệt, Trọng Nhân vai Khương Linh Tá, Diệp Duy vai Đổng Kim Lân đã tạo được nhiều ấn tượng qua cách phối hợp trong ca diễn, vũ đạo và võ thuật. 
Điều đáng ghi nhận từ vở "San Hậu" phiên bản Trần Quỳnh Anh chính là tinh thần bảo tồn trong sáng tạo. Nữ đạo diễn không chạy theo những chiêu trò hiện đại hóa vô cớ, mà chọn cách gạn đục khơi trong, giữ lại những tinh túy của tuồng cổ trong cấu trúc mới trong dàn dựng. Đây chính là một minh chứng sống động cho năng lực sáng tạo kế thừa có định hướng và có chiều sâu của thế hệ đạo diễn trẻ sân khấu hôm nay.
Sau bốn năm học tập bài bản và lao động miệt mài dưới sự dẫn dắt của những bậc thầy, Trần Quỳnh Anh – hay Bạch Tú My – đã có một màn chào sân ấn tượng. Cô gửi gắm trong từng lớp diễn niềm tin vào con đường gìn giữ nghệ thuật truyền thống đòi hỏi phải có kiến thức, kỹ thuật cao, vừa cần lòng kiên định và tinh thần yêu nghề sâu sắc.
Bài và ảnh: Thanh Hiệp