Vĩnh biệt Huyền Nga - Nữ nhạc sĩ guitar Hạ Uy Di và là người sáng lập ban nhạc nữ Blue Stars và ban Black Caps

Năm ngoái, khi nhạc sĩ Billy Hùng và Kevin Phạm, một người em kết nghĩa của người viết ở Las Vegas báo tin bác trai, nhạc sĩ Nguyễn Ngọc vào nhà thương ở Las Vegas, tôi đã gọi thăm ông. Thấy giọng ông còn khỏe mạnh, chúng tôi cầu mong Ơn Trên luôn gìn giữ sức khỏe ông bà và mong có dịp mời hai người góp mặt trong chương trình 1001 Khuôn Mặt Thương Yêu trên đài truyền hình VHN mà tôi đã thực hiện từ năm 2006. Ðiều mong ước của tôi chưa kịp thực hiện, thì giờ đây...

Nữ nhạc sĩ Huyền Nga đã từ trần lúc 9g30 tối Thứ Hai, ngày 17 tháng 2 năm 2014, tại bịnh viện Las Vegas, hưởng thọ 84 tuổi. Ngoài khả năng âm nhạc, bà còn là một cây viết kỳ cựu trong nguyệt san “Tiếng Nói Người Việt “ của CÐVN/LV từ năm 1989-1991, là chủ bút đặc san “Lạc Việt” ấn hành từ đầu năm 2003 cho đến 2006 tại Las Vegas. Bà cũng là một văn hữu trong ngành truyền thông báo chí, đã từng cộng tác với tạp chí “Văn Nghệ Tiền Phong,” vài tờ báo địa phương như: “Hiệp Nhất” Cộng Ðoàn Công Giáo (Ðền Thánh Mẹ La Vang), “Trẻ Las Vegas Magazine,” “Tiểu Thuyết Thứ Bảy.”

Ðể biết chi tiết về cuộc đời, tình yêu và sự nghiệp của người nữ nhạc sĩ tài danh này, người viết mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết của tác giả Nguyễn VN:

Hầu hết giới ca nhạc sĩ VN hoạt động văn nghệ từ thập niên 1950 đến 1970, đều biết rõ nữ nhạc sĩ Huyền Nga là một nữ danh cầm duy nhất sử dụng đàn Hạ Uy Di (Hawaiian guitar) đã một thời kỳ nổi tiếng qua các làn sóng phát thanh của các đài Pháp Á, Quốc Gia và truyền hình Việt Nam.

Năm 1953, bà được Ô. Hoàng Cao Tăng chủ sự đài phát thanh Pháp Á mời cộng tác thường xuyên với ban nhạc Trần Văn Lý vào mỗi tối thứ tư, giữ phần độc tấu Hạ Uy Cầm, xen kẽ cùng với chương trình văn nghệ ca hát để thay đổi không khí khác lạ. Tiếng đàn êm dịu, tình cảm, réo rắt của bà, tương đối thu hút khá mạnh người nghe, và chỉ một thời gian ngắn tên Huyền Nga được mọi người chú ý. Từ đó tiếng tăm bà lan rộng khắp ba miền đất nước VN, nhưng thính giả chỉ được thưởng thức tiếng tơ đồng qua làn sóng phát thanh mà thôi. Do đó, có nhiều thư từ gửi đến đài nghi ngờ cho rằng Huyền Nga chỉ là một nam nhân nào đó giả danh, bởi dạo đó phụ nữ ít có ai là nhạc sĩ mà phần đông chỉ là ca sĩ mà thôi, nhất là về môn đàn Hạ Uy Di thì chỉ có bà là người độc nhất trình diễn. Ðể chứng minh Huyền Nga là một nữ nhạc sĩ thực sự, Ban giám đốc đài phát thanh Pháp Á đã phải tổ chức một buổi nhạc hội, đồng thời giới thiệu bà xuất hiện đàn 'live' ngay trên sân khấu để khán thính giả đến thưởng ngoạn, mục kích tại chỗ hầu đánh tan mọi thắc mắc của mọi người.

Dạo đó, mỗi sáng Chủ Nhật đài phát thanh Pháp Á thường có những buổi “Tuyển Lựa Tài Tử” tại rạp Thống Nhất Saigon, do quái kiệt Trần Văn Trạch phụ trách chương trình, và cũng nơi đây các tài năng có môi trường bước vào con đường sân khấu, nghệ thuật âm nhạc như: Hùng Cường, Tùng Lâm, Việt Ấn và một số nghệ sĩ khác.

Huyền Nga tên thật là Nguyễn Thị Nga, sanh năm 1929 tại Thanh Hóa, Trung phần VN, được anh ruột là Văn Thủy (tác giả bản nhạc Dứt Ðường Tơ) dạy nhạc từ nhỏ, dìu dắt bà vào vườn hoa văn nghệ từ năm 1945. Bà lập gia đình với nhạc sĩ Nguyễn Ngọc vào năm 1948, thời gian này bà được phu quân hướng dẫn thêm về hòa âm, cách sử dụng đàn điện Hạ Uy Cầm, sau đó bà ghi danh học thêm một khóa học hàm thụ với bài vở từ Hawaii (Hoa Kỳ) vào năm 1950.

Ðồng vợ đồng chồng cùng nghề nghiệp, hai người mở một lớp dạy nhạc tại hiệu đàn “Harmonia”(Nhạc Thanh) 23 đường Sabourain tức Tạ Thu Thâu Saigon (1949) kế đó ở tư gia 29 Bis Phạm Ðăng Hưng Dakao (1953). Lớp nhạc này đào tạo nhiều mầm non tân nhạc thành tài trong giới trẻ, hai ông bà đã thành lập ban nhạc Black Caps và ban nhạc nữ Blue Stars đầu tiên nổi tiếng vào thập niên 1960, nâng đỡ nhiều ca sĩ 'yé yé' thời bấy giờ như: Tuấn Ngọc, Paolo, Minh Phúc (là thành viên trong ban Black Caps), ca sĩ Xuân Thu (con bà Xuân Cúc), Hồng Loan (em gái Jo Marcel), Bạch La (con nhạc sĩ Hoàng Trọng), Pauline Ngọc, và ngay cả Nguyễn Ánh 9, cũng có một thời gian ngắn gia nhập vào Black Caps, hỗ trợ giúp phần đệm dương cầm và guitar khi ban nhạc đàn hát tại các vũ trường. Hai ban này xuất hiện khắp nơi nhạc hội trẻ, lưu diễn giúp phần giải trí cho quân đội Hoa Kỳ và đồng minh từ các phi trường Tân Sơn Nhất, Biên Hòa, Long Bình đến các club Mỹ ở Saigon. Cũng thời gian này 1960-1970, hệ thống truyền thanh, truyền hình VN phát triển mạnh, Huyền Nga được mời phụ trách chương trình đặc biệt về nữ giới trên đài Quốc Gia, đồng thời ban nữ Blue Stars thường xuyên góp phần trình diễn nhạc Việt trên các làn sóng phát thanh, phát hình (lấy tên là ban nhạc Sao Xanh).

Cuối tháng 4 năm 1975 - miền Nam VN mất. Vì một lý do bất khả kháng, gia đình bà không thể ra đi kịp thời như một số đồng bào may mắn khác (dù rằng được cơ quan DAO Mỹ ưu tiên cho phép vào TSN). Bà tiếp tục dạy nhạc, Nguyễn Ngọc, chồng bà được CS chiếu cố mời đi học tập, nhưng vì là nhạc sĩ chuyên nghiệp hơn nữa các trường sở rất cần những người tài năng để dạy các học sinh ca hát, nên ông may mắn được tuyển chọn về làm giáo nhạc tại trường trung học Huỳnh Khương Ninh vùng Ðakao, quận 1. Trong thời gian này, một số học viên nữ cũ trở lại thụ giáo, nên bà tập họp thành lập một ban nhạc nữ mới lấy tên là “Ngân Hà” có Diamond Bích Ngọc và Thúy Anh là hai em ca sĩ trẻ trụ cột, đã đem lại danh dự cho ban nhạc đoạt được giải nhất văn nghệ của Nhà Văn Hóa Trung Ương tổ chức tại đô thành. (Hai em này hiện đang ở hải ngoại và tên Diamond Bích Ngọc, Thúy Anh trong giới nghệ sĩ Cali đều biết tiếng).

Tháng 8, 1983, tất cả gia đình bà mới được sang Mỹ, nhờ đứa con là Trang tự Bích Câu, đã sang Hoa Kỳ du học năm 1972 bảo lãnh định cư tại thành phố Las Vegas, Nevada. Năm 1984, bà lại cùng chồng huấn luyện 6 đứa con gái trong gia đình, tái thành lập một ban nhạc nữ nữa, thỉnh thoảng đàn hát giúp vui trong phạm vi cộng đồng VN Las Vegas vào những dịp Tết, Giáng Sinh, v.v... Có lần được mời qua Texas, trình diễn chung với ban nhạc trẻ bạn ở Houston vào năm 1987. Biểu diễn tranh tài với các ban nhạc bạn Á Châu tại Casino Union Plaza downtown LV (1990). Sau đó, vì không có môi trường hoạt động văn nghệ thường xuyên như California, chi phối bởi sự học hành, lo ổn định đời sống, nên ban nhạc tan rã vào năm 1991.

Riêng cá nhân bà, đã “một thời vang bóng,” nay yên phận trong cuộc sống gia đình, khiêm nhường, ẩn danh, ít khi lộ diện, dù rằng vài bạn đồng nghiệp ở Cali khuyên nên dời về quận Cam, như cố nhạc sĩ Nghiêm Phú Phi có studio riêng dạy piano, nhã ý dành cho bà mở một lớp nhạc dạo bà mới qua năm 1983, mục đích dành cho những người yêu thích Hawaiian guitar và Tây Ban Cầm đến học, nhưng bà từ chối. Một vài lần, bà đã xuất hiện trong những sinh hoạt CÐVN/LV. Ðặc biệt vào năm 2000 thể theo lời mời của Hội American Senior Citizen Association trình diễn giúp vui tại Casino Sam Town trình diễn giúp vui cùng chung với cộng đồng người già Hoa Kỳ Las Vegas, dành cho quý vị lão niên từ 65 tuổi trở lên thi thố tài năng cá biệt, bà đã gây sự ngạc nhiên cho các người Mỹ đồng lứa dự thi, và được lãnh giải thưởng khen tặng.

Năm 2001, để lưu niệm một đời với nghệ thuật âm nhạc, bà đã thực hiện một CD hòa tấu đủ tiết điệu riêng biệt trên đàn Hạ Uy Cầm với sự hỗ trợ phần hòa âm của chồng bà là nhạc sĩ Nguyễn Ngọc gồm những bản nhạc tiền chiến như: Dứt Ðường Tơ (Văn Thủy), Lòng Mẹ (Y Vân), Ðêm Tàn Bến Ngự (Dương Thiệu Tước), Thuyền viễn Xứ (Phạm Duy), Nắng Chiều (Lê Trọng Nguyễn), Nha Trang (Minh Kỳ), Dừng Bước Giang Hồ (Hoàng Trọng), Ðêm Ðông (Nguyễn Văn Thương), Giờ Chia Tay (Nguyễn Ngọc & Huyền Nga) v.v... do TT băng nhạc Biển Tình Cali phát hành. Ngày 28 tháng 8 năm 2008 các thành viên cũ của ban kích động nhạc Black Caps đã có tổ chức một đêm dạ tiệc, khiêu vũ để kỷ niệm cuộc Hội ngộ Réunion (1963-2008) tại nhà hàng Sea Food Kingdom California. Hầu hết nay tóc đã hoa râm, tuổi ngoài 55-60 nhưng phong độ trong sự trình diễn vẫn còn sống động như thuở nào, khiến cho hơn 300 quan khách nhiệt liệt hoan nghênh và hài lòng vui hưởng trọn đêm dạ hội, nhất là có một số đông ca, nhạc sĩ “ye ye” bạn cùng lứa đến hỗ trợ như Công Thành, Vy Vân, Minh Xuân... Ngoài ra cũng có sự xuất hiện của con chim đầu đàn ban nhạc nữ Blue Stars Bích Câu (tức Trang) lead guitar và Ngọc Lan (keyboard) tăng cường lên đàn, hát bài Midnight Hour để thay đổi không khí khác lạ trong đêm nhạc dạ vũ. Sau đó, ban tổ chức hân hạnh mời ông bà nhạc sĩ Nguyễn Ngọc & Huyền Nga lên sân khấu, trao hoa vinh danh người đã có công thành lập hai ban nhạc trẻ đầu tiên Black Caps và Blue Stars tại Saigon vào thập niên 1960-1970, đồng thời ông bà cũng được đài SBTN dành cho một chương trình trong mục “Tâm Tình Nghệ Sĩ” do Giáng Ngọc phụ trách phỏng vấn về đề tài nhạc trẻ. Cả một khoảng đời và phần lớn bà Huyền Nga phục vụ cho âm nhạc, nay tuổi đã xế chiều, nhưng vẫn còn lưu luyến với âm thanh và lúc nào cũng tha thiết đến những người làm văn nghệ. Thú vui của bà chỉ biết hướng về các công tác từ thiện, tôn giáo, cùng với tình thương êm ấm trong gia đình với con cháu, hầu sưởi ấm lòng người ly hương nơi xứ lạ. Tấm lòng đó thật xứng đáng để nhắc nhở cho mai hậu và điều này cũng đáng được ghi ra lắm thay.

Bài trên là của tác giả Nguyễn VN viết thay lời vinh danh bà Huyền Nga - một người nữ nhạc sĩ tài hoa và đạo đức. Sự ra đi của bà là nỗi bùi ngùi tiếc nhớ cho những ai từng yêu thích tiếng đàn guitar Hạ Uy Di có một không hai. Xin được cùng với các ca nhạc sĩ Pauline Ngọc, Nguyễn Ánh 9, Minh Phúc, Tuấn Ngọc, Xuân Thu, Billy Hùng, Quốc Hùng, Paolo Tuấn, Diamond Bích Ngọc, Thúy Anh, Loan và gia đình Jo Marcel, Gia Vương và hai em Kevin Phạm & Dung Nhi thành thật gửi lời chia buồn đếm bác Nguyễn Ngọc và gia đình. Cầu xin Ơn Trên cất linh hồn bà về nơi bóng mát vườn địa đàng vĩnh cửu hưởng nhan thánh Chúa.