\n
08:14 EDT Thứ năm, 23/03/2023
hình music online

qua tang

> KHÓI LỬA BIÊN THÙY 1 - 07/05/2019 10:32
Chúc vui Xem thêm
Yêu cầu: Trần Minh Thương
Người nhận: Minh Thương

Trang nhất » Tin Tức » NS Cải Lương

Huỳnh Thái, Bích Hợp tài danh cải lương đất Bắc

Đăng lúc: Thứ tư - 02/09/2015 01:08 - Đã xem: 3358
Huỳnh Thái & Bích Hợp

Huỳnh Thái & Bích Hợp

Nếu ở trong Nam có đệ nhứt danh ca Út Trà Ôn, thì ở ngoài Bắc cũng có đệ nhứt danh ca Huỳnh Thái được khán giả Hà Nội, Hải Phòng mến mộ nổi tiếng một thời. Năm 1954 Huỳnh Thái theo đoàn Kim Chung vào Nam, cộng sự khá lâu với đoàn này, mỗi ngày có mặt trình diễn trên sân khấu rạp Aristo, và hằng tuần lên ca trên đài phát thanh Sài Gòn, kể từ đó làn hơi ca độc đáo của danh ca miền Bắc quen dần với khán thính giả trong Nam.

Hòa nhập vào giọng ca miền Nam

Không phải đến năm 1954 Huỳnh Thái mới đi cùng đoàn Kim Chung theo dòng người di cư vô Nam, mà trước đó vào năm 1941 Huỳnh Thái đã từng đi đoàn Ái Liên vào hát ở Sài Gòn và một số tỉnh ở Nam Kỳ, đã mang làn hơi ca vọng cổ đất Bắc hòa nhập vào giọng ca miền Nam.
 

 

 

Image

Người ta còn nhớ vào năm ấy 1941 ở Sài Gòn mở hội chợ ở Vườn Ông Thượng (Vườn Bờ Rô), mà về sau có tên là Công Viên Tao Đàn. Lúc ấy gánh Ái Liên đang có mặt ở Sài Gòn, đã vào hát trong hội chợ, và khai trương vở tuồng màu sắc đầu tiên của đoàn nầy là Huyền Trân Công Chúa, do soạn giả Bảy Muôn viết, dựa theo sử thời Nhà Trần. Cô đào trẻ đẹp Ái Liên đóng vai Công Chúa Huyền Trân và Huỳnh Thái vai Thượng Tướng Trần Khắc Chung. Huỳnh Thái vô vọng cổ khá mùi: Công nương ôi! Đôi phen đối bóng soi gương, thầm than cho duyên số bẻ... bàng. Khán giả trong Nam cũng vỗ tay vang rền, không thua gì lúc đệ nhứt danh ca Út Trà Ôn vô vọng cổ. Khán giả cải lương rất điệu, nghe vô vọng cổ thì cứ vỗ tay, hay dở tính sau.

Cùng thời với hàng nghệ sĩ tên tuổi miền Bắc như: Kim Chung, Bích Hợp, Ngọc Toàn, Quang Hữu, Phúc Lai... Huỳnh Thái đã trải qua lắm cuộc thăng trầm trong kiếp đời nghệ sĩ. Lúc còn hoạt động ở ngoài Bắc, Huỳnh Thái từng dựng lên một đoàn hát, hợp tác với đào thương Bích Hợp vào thời kỳ khói lửa bao trùm đất nước (chiến tranh 1945 – 1954). Rồi thời thế đẩy đưa đoàn hát tan rã, Huỳnh Thái gia nhập đoàn Kim Chung lúc đoàn này vô Nam.

Huỳnh Thái tên thật là Hoàng Đình Thái sinh năm 1920 tại Hà Nội, buổi đầu học hát đã được nhiều người chú ý, được mời lên sân khấu Nhà Hát Lớn diễn kịch giúp việc nghĩa. Đến năm 1935 thì chính thức bước vào nghề, cùng vợ lập gánh hát nhỏ lấy tên là Thái Châu Ban để luyện tập, và đến năm 1937 gia nhập đoàn Ứng Lập Ban thì bắt đầu nổi tiếng. Nhờ có làn hơi thiên phú và lối ca hấp dẫn thu hút người nghe, nên tiếng tăm người nghệ sĩ tuấn tú đã vang dậy một thời.

Khoảng cuối năm 1961 thiên hạ đi ngang rạp hát Aristo đã nhìn thấy một cái móng rùa vĩ đại chiếm hết cả mặt tiền rạp hát, vòng lên tới nóc. Hỏi ra thì đây là thời kỳ ăn tập của đoàn Thăng Long – Huỳnh Thái sắp khai trương. Người ta thắc mắc phải chăng đoàn hát này định lấy móng rùa làm biểu hiệu, để nhắc nhở những gì linh thiêng của đất nước, của lịch sử dân tộc chăng?

Trong thời gian đoàn ăn tập, ban giám đốc đoàn Thăng Long – Huỳnh Thái lại nãy ra sáng kiến phát động quảng cáo rần rộ cho sân khấu mình, bằng cách tổ chức những đại nhạc hội quanh các rạp lớn Đô thành để giới thiệu thành phần đào kép, chủ trương, đường lối của sân khấu mới này.

Đoàn đã bắt đầu mở màn chiến dịch tại rạp Moderne ở Tân Định, sau đó đi qua các rạp khác nữa. Ban ngày tập tuồng, ban đêm đi làm đại nhạc hội, nhóm nghệ sĩ Thăng Long tỏ ra nỗ lực thiết thực để tranh thủ cho cái sống của anh em và quảng cáo mạnh cho bảng hiệu.

Với thành phần nghệ sĩ nửa Nam nửa Bắc, sách lược dung hòa nghệ sĩ Bắc Nam được Huỳnh Thái áp dụng cho chương trình của anh trước nhứt, rồi sau đó người ta thấy mới đến ông Bầu Long chủ nhân các đoàn Kim Chung.

Đoàn Thăng Long – Huỳnh Thái ra đời gây ít nhiều tiếng vang, nhưng “một con én không làm nổi mùa Xuân”, hay móng rùa vô Nam không còn linh thiêng, nên tên bảng hiệu Thăng Long – Huỳnh Thái mờ dần theo năm tháng, chỉ còn lại kỷ niệm trong làng ca kịch.

Đào thương Bích Hợp

Riêng đào thương Bích Hợp thì khán giả miền Bắc mệnh danh là người của 30 năm sân khấu, và là điển hình cho cái đẹp của Gánh Hàng Hoa, của Nửa Chừng Xuân, Hồn Bướm Mơ Tiên. Ngoài diễn viên trên sân khấu, Bích Hợp còn hát những bài ca tân nhạc: Con Thuyền Không Bến, Giọt Mưa Thu, Đan Áo Đợi Chàng... Tiếng ca như gió mơn mởn cành liễu, như sóng gợn mùa Thu làm say mê giới mộ điệu từ Bắc chí Nam.


Image
 

































Lúc Huỳnh Thái vô Nam thì Bích Hợp cũng cầm cự mang đoàn vô đến Sài Gòn thì rã gánh tại đây, và cô đầu quân dưới bảng hiệu Kim Chung. Khi ấy đoàn Kim Chung có đào tài giỏi mà lại không có kép đồng tài nghệ đóng cặp thì cũng chẳng làm ăn nên nỗi được. Là người có cái nhìn thực tế, biết rằng khán giả cải lương miền Nam rất đặt nặng ca vọng cổ, nên Bầu Long quyết định tìm một kép ca miền Nam có giọng ca hay về đóng cặp với đào Bích Hợp.

Lúc bấy giờ đài phát thanh Sài Gòn thỉnh thoảng lại cho phát thanh bài vọng cổ “Bến Vắng Chiều Thu” do Kim Nguyên ca vô dĩa hát. Giọng ca trầm ấm mùi rệu của Kim Nguyên được nhiều thính giả chú ý lắng nghe.

Bầu Long nghĩ rằng nếu bắt Kim Nguyên về đoàn hát đóng cặp với cô đào tài sắc Bích Hợp, thì như cái máy in tiền hằng đêm vậy. Nghĩ là thực hiện ngay liền, chớ không để lâu sợ bầu gánh khác phỏng tay trên. Ông cho người dọ hỏi thì biết rằng Kim Nguyên làm nghề thợ bạc, kèm theo bán nữ trang nho nhỏ gần chợ Cần Giuộc, Long An chỉ đủ sống đấp đổi chớ không khá giả gì.

Khi đã nắm vững tình trạng, Bầu Long cho người mang cặp tiền đi theo ông để khi gặp mặt Kim Nguyên thương lượng xong thì cho ký giao kèo liền, chớ không chần chờ làm giá cho bầu gánh khác. Trong lúc thương lượng, ông ra hiệu cho người đi theo bỏ cọc tiền 500 ngàn ra trên bàn rồi ra giá luôn...

Làm thợ bạc quanh năm chẳng dư giả, có bán được 1, 2 chỉ vàng cũng chẳng lời bao nhiêu. Giờ đây chỉ cần đặt bút ký thì có ngay nửa triệu bạc, dư sức mở tiệm vàng lớn, bởi thời đầu thập niên 1960 này, nửa triệu bạc mua trên 100 lượng vàng y. Thế là Kim Nguyên khó thể chối từ, và thu xếp việc nhà lên Sài Gòn tập tuồng Hoa Mộc Lan Tùng Chinh đóng cặp với đào Bích Hợp. Quả thật đúng như bầu Long dự đoán, giọng ca Kim Nguyên quen thuộc với thính giả đài phát thanh, thì dĩ nhiên sẽ là khán giả của Kim Chung.

Tuồng Hoa Mộc Lan Tùng Chinh hát cả tháng vẫn còn đông đảo khán giả, cặp đào kép Bắc Nam nầy được giới mộ điệu khen tặng hết lời. Không nói cũng biết chẳng bao lâu thì Bầu Long thu lại vốn mà còn lời khẳm. Người ta nói ông bầu Long có cái nhìn chiến lược của một nhà kinh doanh nghệ thuật, do đó mà đoàn hát Kim Chung mỗi ngày một phát triển. Vấn đề này về sau bầu Long có tiết lộ là lúc ấy nếu bỏ tiền ra ít hơn, 1, 2 trăm ngàn cũng có thể được việc, nhưng không chắc ăn lắm. Ông đi cái đòn áp đảo của kẻ có tiền, bỏ ra nửa triệu thì khó có bầu gánh nào dám tiền vay bạc hỏi, mượn nợ để chạy theo tranh giành với ông. Vả lại lúc ấy Kim Nguyên chưa phải nghệ sĩ tên tuổi như Út Trà Ôn, Hữu Phước thì chủ nợ đâu có bỏ tiền ra cho vay, cũng như đâu có bầu gánh nào dám làm liều.

Sau 1975 nghệ sĩ Kim Nguyên ra hải ngoại định cư tại San Jose, ông vẫn tham gia các sô hát với vai trò nhạc sĩ vĩ cầm, chớ không có ca, dù rằng làn hơi ca vẫn còn hay. Năm 2002 Hội Cổ Nhạc Miền Nam Việt Nam Hải Ngoại tổ chức thi cổ nhạc Giải Phụng Hoàng, mở rộng lên miền Bắc California, thiết lập địa điểm thi sơ khảo tại San Jose. Tôi với tư cách hội trưởng kiêm trưởng ban tổ chức, có mời nghệ sĩ Kim Nguyên tham gia ban giám khảo.

Tiếp xúc trò chuyện với ông, tôi có hỏi về đào thương Bích Hợp thì Kim Nguyên nói Bích Hợp mất trên 10 năm. Giờ đây hễ nhắc tới là kép ca kiêm nhạc sĩ vĩ cầm này không khỏi bùi ngùi, bởi có người nói lại với ông rằng trước khi lìa đời Bích Hợp có nhắc đến Kim Nguyên và sao không thấy đến thăm cô.

Về phần Huỳnh Thái thì do biến cố Tết Mậu Thân, cũng cùng chung số phận với bao nhiêu gánh hát khác, đoàn Thăng Long – Huỳnh Thái phải chịu rã gánh, và trong cái cảnh khốn đốn không còn hát xướng đó, ông lại bị bệnh phổi nặng và qua đời năm 1970 trong hoàn cảnh nghèo nàn cơ cực.

Lúc đưa Huỳnh Thái ra nghĩa trang, trong số thân hữu đưa đám có người lên tiếng:

- Đúng là Huỳnh Thái sinh Bắc tử Nam.

Dù là đám ma buồn thảm, mọi người cùng cười, người khác lại nói:

- Đất nước đang chia đôi, không lẽ Huỳnh Thái bay về Bắc để mà chết ngoài đó sao?

Ngành Mai - RFA


Đánh giá bài viết
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Ý kiến bạn đọc

Mã an toàn:   Mã chống spamThay mới     

 

CHUYỂN ĐẾN WEBSITE...

Tin mới nhất

Đăng Nhập - Đăng Ký

Share mạng xã hội

Thống kê truy cập

Đang truy cậpĐang truy cập : 23


Hôm nayHôm nay : 1078

Tháng hiện tạiTháng hiện tại : 63187

Tổng lượt truy cậpTổng lượt truy cập : 9059284

Tin ngẫu nhiên

Chỉ cần có đường vân này trong lòng bàn tay, bạn không chỉ giàu có mà còn có quyền lực, cả đời hưởng nhiều của cải

Hãy mở lòng bàn tay và nhìn vào nếu có một trong ba đường dưới đây chắc chắn cuộc sống của bạn sẽ đại phú đại quý.

 

NSƯT Hùng Minh - Đời "kép độc"

Ở độ tuổi 83 vẫn còn được góp mặt cả trên sân khấu lẫn điện ảnh, NSƯT Hùng Minh đang tập trung viết hồi ký về cuộc đời một "kép độc" có thâm niên với niềm hạnh phúc viên mãn

 

Mai Thảo viết về “kẻ lạ trần gian” Bùi Giáng

Nhiều buổi chiều Sài Gòn, tôi chẳng còn có thể nhớ đích xác vào những năm nào, đâu như năm 1962, đâu như năm 1965, tôi thường được mời tới những họp mặt ăn nhậu trên căn lầu ngăn nắp, thoáng mát của thầy Thanh Tuệ ở đường Lý Thái Tổ.

 

Hứa Minh Đạt tiết lộ chuyện hôn nhân với Lâm Vỹ Dạ

Nam danh hài "hiền lành nhất nhì showbiz Việt" Hứa Minh Đạt từng bị vợ cằn nhằn vì chấp nhận an phận, không nắm lấy cơ hội vươn lên.

 

Nghệ sĩ Phi Phụng: ’50 tuổi tôi vẫn còn ngủ dưới đất’

Nghệ sĩ Phi Phụng trải lòng về ѕυ̛̣ nghiệp thăng trầm, từng mơ ước có căn nhà ở tuổi 50.

 

Nhà sản xuất "Em và Trịnh" lên tiếng về vấn đề "hư cấu" gây tranh cãi trong phim

"Em và Trịnh" đang gây nên bão dư luận quanh một số tình tiết trong phim bị xem là "không đúng sự thật". Đại diện nhà sản xuất chính thức lên tiếng về "sự thật" và "hư cấu" trong phim

 

Nhớ tác giả bài hát bất hủ Ai Về Sông Tương

Bài Ai Về Sông Tương ký tên tác giả Thông Đạt là một trong hai bút danh khác của nhạc sĩ Văn Giảng. Bút danh còn lại là Nguyên Thông, dùng để viết các ca khúc Phật giáo, nổi tiếng với bài Từ Đàm Quê Hương Tôi, ngoài ra còn các tác phẩm khác nổi tiếng khác mà ít ai biết là của ông như Vô Thường, Mừng Đản Sanh, Hoa Cài Áo Lam, Ca Tỳ La Vệ…

 

Nhớ tác giả bài hát bất hủ Ai Về Sông Tương

Bài Ai Về Sông Tương ký tên tác giả Thông Đạt là một trong hai bút danh khác của nhạc sĩ Văn Giảng. Bút danh còn lại là Nguyên Thông, dùng để viết các ca khúc Phật giáo, nổi tiếng với bài Từ Đàm Quê Hương Tôi, ngoài ra còn các tác phẩm khác nổi tiếng khác mà ít ai biết là của ông như Vô Thường, Mừng Đản Sanh, Hoa Cài Áo Lam, Ca Tỳ La Vệ…

 

Danh ca Minh Hiếu: ‘Nàng thơ’ bước ra từ những nhạc phẩm bolero huyền thoại thập niên 1960

Những năm 1975, мột trong nhưng mỹ nhân làng nhạc Việt khiến nhiều người nức lòng chắc chắn là danh ca Minh Hiếu. รở нữu chất giọng đ.ộ.c łạ và nhan sắc mặn mà, dù không xuất thân giàu có nhưng ai cũng phải ví von nhan sắc của bà như Elizabeth Taylor tại Việt หคм.

 

Nghệ sĩ Thanh Thủy: Phụ nữ "giết" đàn ông bằng nước mắt

Tham gia chương trình "Có hẹn lúc 22 giờ" (phát sóng trên kênh HTV9), nghệ sĩ Thanh Thủy khẳng định "phụ nữ giỏi lại còn biết sử dụng nước mắt thì đàn ông chỉ có "chết".

 

Vì sao NSND Hồng Vân rời chương trình "Bạn muốn hẹn hò"?

Người thay thế NSND Hồng Vân tiếp tục cùng MC Quyền Linh dẫn chương trình "Bạn muốn hẹn hò" là diễn viên Ngọc Lan.

 

Cẩm Vân, Phương Thanh, Tóc Tiên… mặc đồ bảo hộ, hát ở bệnh viện dã chiến

Ca sĩ Cẩm Vân, Phương Thanh, Tóc Tiên, Quốc Đại, Lê Minh (nhóm MTV), CeCe Trương... đã có nhiều tiết mục biểu diễn ý nghĩa hát tặng người dân đang điều trị và lực lượng y bác sĩ tại Bệnh viện Dã chiến thu dung điều trị Covid-19 số 11 (phường An Khánh, TP Thủ Đức, TPHCM) vào tối qua, 3-8.

 

Soạn giả Hoàng Song Việt "viết tâm thư" cho cải lương tuồng cổ

Trước thành công ấn tượng của Đoàn Cải lương tuồng cổ Minh Tơ trong lần công diễn khởi động sự trở lại sau 30 năm của một thương hiệu, soạn giả Hoàng Song Việt đã bày tỏ niềm tin yêu dành cho tín hiệu vui này.

 

Lê Phương tái xuất màn ảnh sau 2 năm làm “mẹ bỉm”

Nữ diễn viên Lê Phương tái xuất màn ảnh nhỏ sau 2 năm kể từ khi sinh bé Bông, tròn bổn phận “mẹ bỉm”. Cô trở lại bằng vai diễn đầy nước mắt trong phim “Thương con cá rô đồng” của đạo diễn Hoàng Tuấn Cường.

 

Trăn trở cuộc thi Tài năng xiếc toàn quốc

Cuộc thi Tài năng xiếc toàn quốc 2021 diễn ra từ ngày 22 đến 27-4 tại Liên đoàn Xiếc Việt Nam (67-69 Trần Nhân Tông, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội). Năm nay có hơn 100 diễn viên của 5 đơn vị dự thi 29 tiết mục.

 

Múa bóng rỗi vào mùa

Có sô diễn thì mừng nhưng các nghệ nhân vẫn canh cánh bên lòng nhiều nỗi lo